The Gods Must Be Crazy đã thu hút chỉ trích vì ghi nhớ vĩnh viễn định kiến chủng tộc và sự thiếu kiến thức về phân biệt đối xử và apartheid ở Nam Phi.[3] Tại Hoa Kỳ, bộ phim được cho là đã bị Hội nghị luật sư da đen quốc gia và các nhóm chống apartheid khác biểu tình khi phim ra rạp tại 68th Street Playhouse ở Thành phố New York.[3]

Cáo buộc trịch thượng

Cả nhà phê bình Vincent Canby của New York Times lẫn tác giả Josef Gugler đều gọi bộ phim là "trịch thượng" đối với tộc người San.[28][8] Canby viết rằng người San trong phim "được coi là kỳ quặc ghê sợ, nếu không muốn nói là cực kỳ dễ thương", và so sánh phát ngôn của người dẫn chuyện trong phim rằng tộc San "hẳn là những người mãn nguyện nhất thế giới" đến "chính xác cái mà Mussolini có thể từng nói đến khi ông ấy điều khiển những chuyến tàu ấy chạy đúng giờ".[28] Gugler coi cả người kể chuyện và nhân vật Mpudi trong phim đều trịch thượng: "ngay cả khi Mpudi có cảm tình với người San, thì anh ta vẫn trịch thượng như người kể chuyện: 'Họ là những kẻ vô tri nhỏ bé ngọt ngào nhất'".[8] Đáp lại những cáo buộc trịch thượng, Uys kể rằng "Tôi không nghĩ bộ phim có ý trịch thượng. Khi Bushman ở cùng chúng tôi trong thành phố, tôi có trịch thượng với anh ta, bởi vì anh ngu ngốc. Nhưng trong sa mạc, anh ấy lại trịch thượng với tôi, bởi vì tôi ngu ngốc và anh thì thông minh".[3]

Phê phán liên quan đến apartheid

Năm 1985, nhà nhân chủng học văn hóa Toby Alice Volkman viết rằng tiền là "mối lo cấp bách" với tộc người San khi The Gods Must Be Crazy được ghi hình; nhiều người trong số họ phụ thuộc vào viện trợ của chính phủ và mua thực phẩm;[34] cô lưu ý rằng nhiều người San đã gia nhập Quân đội Nam Phi do mức lương cao mà quân đội này trả.[34] Cô viết: "Vì giai thoại về tính ngây thơ và hạnh phúc của người Bushman làm cơ sở cho sự nổi tiếng của The Gods Must Be Crazy, không có gì ngạc nhiên là ông Uys muốn chúng ta tin như thế. Tuy nhiên, có rất ít điều đáng cười ở vùng đất của người Bushman: 1.000 người nản chí (từng độc lập kiếm ăn trước đây) đã tụ tập thành một xứ sở nghèo khổ và đầy người bệnh lao, kiếm sống bằng bột ngô và đường, uống rượu Johnny Walker hoặc rượu chế tại nhà, đánh nhau và gia nhập Quân đội Nam Phi”.[34]

Năm sau, nhà nhân chủng học người Canada Richard Borshay Lee nhận xét bộ phim là "một tác phẩm tuyên truyền Nam Phi thú vị nhưng che đậy sơ sài, trong đó yếu tố đặc biệt của thần thoại da trắng Nam Phi được chú ý nổi bật".[35] Lee viết: "quan điểm cho rằng một vài người tộc San ở thập niên 1980 vẫn chưa bị 'văn minh' ảnh hưởng là một trò đùa độc ác. Người San là đối tượng của một thế kỷ thay đổi xã hội chóng mặt và đặc biệt là trong 20 năm qua đã buộc phải chịu đựng mọi 'lợi ích' từ các chính sách apartheid của Nam Phi ở Namibia".[35]

Gugler viết rằng quân du kích trong phim được miêu tả là "những người châu Phi xấu xa [...] nguy hiểm và phá phách, nhưng họ còn lười biếng và ngớ ngẩn. Cuối cùng, ngay cả Kate Thompson cũng tước được vũ khí của một trong số họ. Thủ lĩnh của họ là Sam Boga chỉ rõ những gì bộ phim cho chúng ta thấy về quân du kích châu Phi: 'Tại sao tôi phải làm việc với những tên nghiệp dư?' Ngược lại, anh ta phục vụ để xác nhận quan điểm apartheid rằng người châu Phi sẽ hài lòng với chế độ da trắng nếu không phải vì người nước ngoài kích động bất mãn và gây rối".[8] Gugler tiếp tục cho rằng Uys "[tái củng cố] giai thoại về apartheid: một thế giới có trật tự với người da trắng đứng đầu, một thế giới nơi người châu Phi hạnh phúc trừ khi có sự can thiệp của người ngoài".[8]

Khi được hỏi về suy nghĩ của mình về nạn apartheid, Uys bình luận rằng "Tôi nghĩ đó là một mớ hỗn độn. Chúng tôi đã làm một vài chuyện ngu ngốc, hư đốn làm cho chúng tôi thấy hổ thẹn. Chúng tôi đang cố gắng xử lý, nhưng đây là một chuyện rất phức tạp. Nếu bạn đi quá chậm thì tệ, còn nếu bạn đi quá nhanh thì nó sẽ làm hỏng nền kinh tế và mọi người sẽ chết đói. Tôi hy vọng tôi không phải là người phân biệt chủng tộc, nhưng mọi người thích nghĩ mình không phân biệt chủng tộc và tôi không nghĩ rằng bất kỳ ai trong chúng ta có thể thề rằng mình không phân biệt chủng tộc. Nếu điều đó tức là bạn ghét người da màu, thì tôi không phân biệt chủng tộc. Nếu điều đó tức là bạn chọn kết hôn với một cô gái có màu da giống mình, thì đó có phải là phân biệt chủng tộc không? Nếu hai người yêu nhau thì chẳng sao cả. Nhưng tôi lại chọn một cô gái da trắng làm vợ mình”.[3]